Sınırlar Koymak ve Sorumluluk Alma: Sağlıklı Çocuk Gelişimi

Sınırlar Koymak ve Sorumluluk Alma: Sağlıklı Çocuk Gelişimi

Saygılı ve sorumlu bir çocuk yetiştirmek, her ebeveynin hayalidir. Ancak bu, sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Günümüzde pek çok ebeveyn, çocuklarının saygısız ve şımarık davranışlarına çözüm bulmaya çalışıyor. Ancak çocuğunuzun davranışlarına etki eden en önemli faktör sizin ebeveyn olarak sergilediğiniz tutumlardır. Bu nedenle saygılı ve sorumlu davranmak, çocuk yetiştirmenin temelinde yer alır.

Saygılı ve Sorumlu Ebeveynlik

Saygı, sevginin temelini oluşturur. Saygılı bir ebeveyn, çocuğuna değer verir ve onu bir birey olarak kabul eder.  Çocuğunun duygularını ve ihtiyaçlarını önemser. Saygılı bir ebeveyn, çocuğuna karşı daima tutarlı ve adil davranır.

Sorumluluk, bağımsızlığın temelini oluşturur. Sorumlu bir ebeveyn, çocuğunun ihtiyaçlarını karşılarken, onun kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için de fırsatlar oluşturur. Çocuğuna sorumluluk verir ve onun bu sorumlulukları yerine getirmesine yardımcı olur. Sorumlu bir ebeveyn, çocuğuna doğru ve yanlışı öğretir.

Saygılı ve sorumlu bir ebeveynlik, çocuğunuzun sağlıklı bir kişilik geliştirmesine yardımcı olur. Böyle bir ebeveynlik, çocuğunuzun şu özelliklere sahip olmasını sağlar:

Saygılı: Başkalarına saygı duyan, onların duygularını ve ihtiyaçlarını önemseyen bir insan olur.

Sorumlu: Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen, başkalarına karşı sorumluluklarını yerine getiren bir insan olur.

Bağımsız: Kendi kararlarını verebilen, kendi ayakları üzerinde durabilen bir insan olur.

Saygılı ve sorumlu bir ebeveynlik için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:

• Çocuğunuza örnek olun: Saygılı ve sorumlu bir insan olarak davranın. Çocuğunuzun sizi izlediğini ve sizin davranışlarınızı örnek aldığını unutmayın.
• Çocuğunuzla konuşun: Çocuğunuzla saygı ve sorumluluk kavramlarını konuşun. Ona bu kavramların önemini anlatın.
• Çocuğunuza sorumluluklar verin: Çocuğunuzun yaşına ve olgunluğuna uygun sorumluluklar verin. Bu sayede onun sorumluluk duygusu gelişir.
• Çocuğunuzun hatalarından ders çıkarmasına yardımcı olun: Çocuğunun yaptığı hatalardan ders çıkarmasına yardımcı olun. Ona hatasını nasıl telafi edeceğini öğretin.

Saygılı ve sorumlu bir ebeveynlik, çocuğunuzun mutlu ve başarılı bir insan olmasına yardımcı olacaktır.

Çocuğunuzun Saygısız ve Şımarık Davranışları

Çocukların saygısız ve şımarık davranışlar sergilemesinin birçok nedeni olabilir. Bu davranışların en yaygın nedeni, ebeveynlerin çocuklarına karşı sergiledikleri tutumlardır.  Bazı çocuklar, aşırı korumacı ebeveynlik nedeniyle saygısız ve şımarık davranışlar sergileyebilirler. Bu ebeveynler, çocuklarının her ihtiyacını karşılar ve onların her istediğini yaparlar. Bu durum, çocukların kendi başlarına karar verme ve sorumluluk alma becerilerini geliştirmelerini engelleyebilir. Eğer bir ebeveyn, çocuğuna sınırlar koymaz ve her istediğini yerine getirirse o da her istediğini elde edebileceğini düşünür. Bu durum, çocuğun sorumluluk almasını engeller ve dünyayla kurduğu ilişkide problemlere yol açar.

Çocuğunuzun saygısız ve şımarık davranışlar sergilemesine neden olabilecek bazı ebeveyn tutumları:

• Çocuğunuza her istediğini vermek: Çocuğunuza her istediğini vererek, onun her zaman istediğini elde edebileceğini öğretmiş olursunuz. Bu durum, çocuğunuzun talepkar ve bencil olmasına neden olabilir.

• Çocuğunuza karşı aşırı korumacı olmak: Çocuğunuza karşı aşırı korumacı olmak, onun bağımsızlığını ve özgüvenini geliştirmesini engelleyebilir. Bu durum, çocuğunuzun güvensiz ve şımarık olmasına neden olabilir.

• Çocuğunuza karşı tutarsız olmak: Çocuğunuza karşı tutarsız olmak, onun neyin doğru neyin yanlış olduğunu anlamasını zorlaştırabilir. Bu durum, çocuğunuzun saygısız ve şımarık olmasına neden olabilir.

Saygısız ve şımarık davranışlar sergileyen bir çocuğun bu davranışlarını değiştirmek için ebeveynlerin öncelikle kendi tutumlarını değiştirmeleri gerekir.

Ebeveynler, çocuklarına sınırlar koymalı ve onlara sorumluluklar vermelidir. Ayrıca çocuklarına karşı tutarlı ve adil davranmalıdırlar.

Çocuğunuzun saygısız ve şımarık davranışlarını değiştirmenize yardımcı olabilecek bazı ipuçları:

• Çocuğunuza sınırlar koyun: Çocuğunuza, nelerin kabul edilebilir nelerin kabul edilemez olduğunu açık bir şekilde belirtin. Örneğin, çocuğunuza “Beni ‘Anne’ diye çağırmalısın.” veya “Oyuncaklarını toplamazsan oyun oynayamazsın.” gibi sınırlar koyabilirsiniz.
• Çocuğunuza sorumluluklar verin: Çocuğunuza yaşına uygun sorumluluklar verin. Örneğin, çocuğunuza odasını toplaması, kıyafetlerini yıkaması veya yemek masasını hazırlaması gibi sorumluluklar verebilirsiniz.
• Çocuğunuza karşı tutarlı olun: Çocuğunuza koyduğunuz sınırlara ve verdiğiniz sorumluluklara her zaman uyun. Bu, çocuğunuzun sınırlarınızı anlamasını ve onlara uymasını kolaylaştıracaktır.
• Çocuğunuza karşı adil olun: Örneğin, bir çocuğa bir şey yasaklarken diğer çocuğa da aynı şeyi yasakladığınızdan emin olun.

Çocuğunuzun saygısız ve şımarık davranışlarını değiştirmek için zaman ve çaba gerekir. Ancak bu davranışları değiştirmek için çaba sarf ederseniz çocuğunuzun daha saygılı ve sorumlu bir insan olarak yetişmesine yardımcı olabilirsiniz.

Ebeveyn olarak çocuğunuza saygılı davranmazsanız onun da başkalarına saygılı olmasını bekleyemezsiniz. Çocuğunuz, sizin ona nasıl davrandığınızı gözlemleyerek ve öğrenerek büyür. Eğer siz ona saygısız davranırsanız, o da başkalarına saygısız davranmayı öğrenecektir. Örneğin, çocuğunuza sürekli bağırıp çağırırsanız o da bu şekilde iletişim kurmayı öğrenir. Bu, başkalarına karşı saygısız davranışlar sergilemesine neden olabilir.

Çocuğunuza saygılı davranmanın bazı yolları:

• Onunla konuşarak ve onun duygularını anlamaya çalışarak ona saygı gösterin.
• Ona karşı sabırlı olun ve onu yargılamayın.
• Onu destekleyin ve onun başarabileceğine inandığınızı ona gösterin.

Çocuğunuza şımarık davranırsanız onu diğerlerinden üstün ve özel hissettirirsiniz. Bu durum, başkalarına tepeden bakma eğilimini artırır ve çocuğunuzun empati kurmasını zorlaştırır.

Eğer çocuğunuzun saygısız ve şımarık davranmasını istemiyorsanız öncelikle kendi davranışlarınızı gözden geçirmeniz gerekiyor. Çocuğunuza saygılı ve sorumlu bir şekilde yaklaşırsanız onun da bu değerleri içselleştirmesine yardımcı olabilirsiniz.

Unutmayın, çocuk yetiştirmek sabır, anlayış ve doğru tutumları gerektirir. Saygı, sevgi ve sorumluluk temelli bir ebeveynlik, çocuğunuzun sağlıklı bir birey olarak yetişmesine katkı sağlayacaktır.

Mesut Hayat

Eğitimci/Yazar