Galata Köprüsü Metni Cevapları Sayfa 126-127-128-129-130

7. SINIF DÖRTEL YAYINCILIK 5. TEMA 1. METİN

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Çalışmak” kelimesi sizde hangi duyguları uyandırıyor? Açıklayınız.

“Çalışmak” kelimesini duyduğumda aklıma ilk gelen şey başarı oluyor. Zor bir görevi tamamladıktan veya bir sınavda iyi bir not aldıktan sonra hissettiğim o gurur ve mutluluk duygusunu seviyorum. Çalışmanın bana yeni şeyler öğrenme ve kendimi geliştirme fırsatı verdiğini de düşünüyorum. Zorluklarla karşılaştığımda bile pes etmeden çalışmaya devam ederek daha güçlü ve dayanıklı oluyorum.

Bazen çalışmak yorucu ve sıkıcı olabiliyor, ama bence elde ettiğim sonuçlara değecekkadar önemli. Çalışmadan hiçbir şeyin elde edilemeyeceğini biliyorum, bu yüzden her zaman elimden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorum.

2. Emeğinizin karşılığını aldığınız bir anınızı hatırlayınız. Neler hissettiniz? Anlatınız.

Geçen sene matematik sınavından çok düşük bir not aldım. Çok üzüldüm ve moralim bozuldu. Ama pes etmedim ve her gün matematik çalışmaya başladım. Zorlandığım konularda öğretmenimden ve ailemden yardım aldım. Sonraki sınavda çok yüksek bir not aldım ve çok mutlu oldum. Emeğimin karşılığını aldığımı hissettim ve kendime güvenim arttı.

GALATA KÖPRÜSÜ

Dikilir Köprü üzerine,

Keyifle seyrederim hepinizi.

Kiminiz kürek çeker, sıya sıya;

Kiminiz midye çıkarır dubalardan;

Kiminiz dümen tutar mavnalarda;

Kiminiz çımacıdır halat başında;

Kiminiz kuştur, uçar, şairâne;

Kiminiz balıktır, pırıl pırıl;

Kiminiz vapur, kiminiz şamandıra;

Kiminiz bulut, havalarda;

Kiminiz çatanadır, kırdığı gibi bacayı,

Şıp diye geçer Köprü’nün altından;

Kiminiz düdüktür, öter;

Kiminiz dumandır, tüter;

Ama hepiniz, hepiniz…

Hepiniz geçim derdinde.

Bir ben miyim keyif ehli, içinizde?

Bakmayın, gün olur, ben de

Bir şiir söylerim belki sizlere dair;

Elime üç beş kuruş geçer;

Karnım doyar benim de.

Orhan Veli KANIK

Orhan Veli Kanık’ın Hayatı ve Edebi Kişiliği

1. Hayatı:

• 13 Nisan 1914’te İstanbul’da doğdu.
• Babası Mehmet Veli Bey, annesi Fatma Nigar Hanım’dır.
• İlkokulu Beşiktaş’ta, ortaokulu Ankara’da okudu.
• İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü bitirdi.
• Çeşitli devlet dairelerinde memur olarak çalıştı.
• 14 Kasım 1950’de Ankara’da, bir bar kavgası sonucu bıçaklanarak öldürüldü.

2. Edebi Kişiliği:

• Garip akımının kurucularından biridir.
• Şiirlerinde günlük dili kullanmıştır.
• Anlaşılır, sade ve akıcı bir şiir dili vardır.
• Konuları günlük hayattan seçmiştir.
• Garip akımının diğer şairleri Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday’dır.

3. Eserleri:

• Şiir: Garip (1941), Destan (1942), İkinci Yeni (1944), Yanık Saray (1945), Ölüm Diye Bir Şey Yok (1950)
• Deneme: Makaleler (1958)
• Hikâye: İstanbul’u Dinliyorum (1954)

4. Özellikleri:

• Garip akımının önderi olarak, Türk şiirinde bir devrim yaratmıştır.
• Şiirlerinde aruz ölçüsü yerine hece ölçüsü kullanmıştır.
• Kafiye ve redif gibi sanatlara pek yer vermemiştir.
• Somut ve yalın bir dil kullanmıştır.
• Kent yaşamının sıkıntılarını ve insan ilişkilerini konu edinmiştir.

5. Örnek Şiirleri:

• İstanbul’u Dinliyorum
• Anlatamıyorum
• İkindi Üstü
• Bir Bilsen
• Resimdeki Çocuk

6. Önemi:

• Türk şiirinin modernleşmesine katkıda bulunmuştur.
• Yeni bir şiir anlayışının öncüsü olmuştur.
• Günlük dili şiire sokmuştur.
• Kolay anlaşılır ve akıcı bir şiir dili yaratmıştır.

7. Etkileri:

• Garip akımı, Türk şiirinde önemli bir akım olarak yer almıştır.
• Birçok şair Orhan Veli’den etkilenmiştir.
• Türk şiirinin bugünkü şeklini almasına katkıda bulunmuştur.

3. ETKİNLİK

Şiir, uzunlu kısalı dizelerden oluşmuş. Okunuş ahengini şair nasıl sağlamıştır? Metinden örnekler vererek açıklayınız.

Şiirde ahenk özellikle sözcük tekrarlarıyla (kiminiz, hepiniz), yinelemelerle (sıya sıya, pırıl pırıl) ve az da kafiye ve redifle sağlanmıştır (öter-tüter).

4. ETKİNLİK

Şair, şiirde neyi önemli görüyor? Bunu nasıl anlatıyor?

Şair çalışmayı önemli görüyor. Sürekli kiminiz, kiminiz diyerek bunu anlatmaya çalışıyor ve bahsettiği bu kişilerin geçim derdinden dolayı bu işte çalıştıklarını söylüyor.

5. ETKİNLİK

Şiirde “geçim derdi” kavramı anlatılıyor? Siz olsanız bu kavramı nasıl anlatırdınız? Neden?

Ben olsaydım, “geçim derdi” kavramını farklı açılardan ele almaya çalışırdım. Örneğin, bu kavramın insan psikolojisi üzerindeki etkisini, aile ilişkilerini nasıl etkilediğini, insanların hayallerini ve umutlarını nasıl gölgelediğini anlatabilirdim.

6. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiire yönelik aşağıdaki soruları sınıfta arkadaşlarınızla birlikte cevaplayınız.

1. Şiir kimin ağzından yazılmıştır?

Şiir, Galata Köprüsü’nde keyifle insanları seyreden birinin ağzından yazılmıştır. Bu kişi, köprüden geçen ve farklı işlerle uğraşan insanları gözlemlemektedir.

2. Şiirde sözü edilen kavram nelerle eşleştiriliyor?

Şair, geçim derdindeki işçileri kuş, balık, düdük ve dumanla eşleştiriyor.

3. Şair, şiirde hangi terimleri kullanıyor? Bu terimler hangi alanla ilgilidir?

Şair, şiirde günlük hayattan ve denizcilikten çeşitli terimler kullanıyor. Örneğin:

• Kürek, midye, dubalar, dümen, mavna, çımacı, halat: Bu terimler denizcilik alanıyla ilgilidir.
• Vapur, şamandıra, bulut: Bu terimler deniz ve gökyüzüyle ilgilidir.
• Çatana: Bu kelime, tıp alanıyla ilgilidir.
• Düdük, duman: Bu kelimeler, sanayi alanıyla ilgilidir.

7. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirden basit, türemiş ve birleşik fiillere örnekler bulunuz. Bu fiillerin geçtiği dizeleri aşağıya yazınız. Aynı fiilleri birer cümlede de siz kullanınız.

BASİT FİİLLER

Uçar: Kiminiz kuştur, uçar, şairâne;

geçer: Şıp diye geçer Köprü’nün altından;

öter: Kiminiz düdüktür, öter;

tüter: Kiminiz dumandır, tüter;

bakmayın: Bakmayın, gün olur, ben de

olur: Benim de zaman zaman hatalarım olabilir.

doyar: Karnım doyar benim de.

TÜREMİŞ FİİLLER

çıkarır: Kiminiz midye çıkarır dubalardan;

dikilir: Dikilir Köprü üzerine,

BİRLEŞİK FİİLLER

seyrederim: Keyifle seyrederim hepinizi

kürek çeker: Kiminiz kürek çeker, sıya sıya;

dümen tutar: Kiminiz dümen tutar mavnalarda

CÜMLELERİM

Uçar:

• Bir serçe, penceremin önünde neşeyle uçuşuyor.

Geçer:

• Sabah güneşi pencereden içeri nazikçe geçer.

Öter:

• Uzaklardan bir kuş öttü.

Tüter:

• Fabrikanın bacasından kara dumanlar tüterdi.

Bakmayın:

• Dışarıda yağmur yağıyor ama buna bakmayın, şemsiyenizi alın ve parka gidelim.

Olur:

• Umarım her şey istediğin gibi olur.

Doyar:

• Sıcak bir çorba bile içse tıka basa doyardı.

Çıkarır:

• Annem mutfaktan kek kalıbını çıkarıyor ve lezzetli bir kek yapmaya başlıyor.

Dikilir:

• Bir adam parkta heyecanla dikilir ve sevdiği kadının gelmesini bekler.

Seyrederim:

• Televizyonda doğa belgeseli seyrederken, vahşi yaşamın güzelliğine hayran kalıyorum.

Kürek çeker:

• Sporcular gölde kürek çekerek antrenman yapıyor ve kaslarını güçlendiriyorlar.

Dümen tutar:

• Babam alabora olmamak için teknenin dümenini tuttu.

8. ETKİNLİK

“Çalışmak, alın teri, emek, geçim derdi, sorumluluk, eşitlik” kavramlarıyla ilgili derlediğiniz özlü söz­leri yazınız. Sonra bu sözlerden birini açıklayan bilgilendirici bir yazı yazınız.

Çalışmak:

• “Çalışmadan rahat yaşamak, tatlı bir rüya gibidir.” – Thomas Jefferson
• “Eğer bir şeyi yeterince uzun süre yaparsanız, sonunda ustalaşırsınız.” – Malcolm Gladwell
• “Çalışmak, insanın en büyük erdemlerinden biridir.” – Hz. Ali

Alın Teri:

• “Alın teri dökmeden kazanılan hiçbir şeyin değeri yoktur.” – George Washington Carver
• “Alın teri ile kazanılan ekmek, en tatlı ekmektir.” – Atasözü

Emek:

• “Emek olmadan yemek olmaz.” – Atasözü
• “Emek, her şeyin temelidir.” – Hz. Mevlâna

Geçim Derdi:

• “Geçim derdi, insanın yüreğini yakar.” – Atasözü
• “Geçim derdi olmadan rahat yaşamak imkansızdır.” – Seneca

Sorumluluk:

• “Büyük sorumluluklar, büyük yetkiler getirir.” – Winston Churchill
• “Sorumluluktan kaçmak, ergenliktir.” – Erich Fromm

Eşitlik:

• “Eşitlik olmadan adalet olmaz.” – Montesquieu
• “Herkes eşit doğar.” – İnsan Hakları Bildirgesi

“Çalışmadan Rahat Yaşamak, Tatlı Bir Rüya Gibidir.”

“Çalışmadan rahat yaşamak, tatlı bir rüya gibidir.” atasözü, emeğin ve çalışmanın önemini vurgulayan bir sözdür. Bu atasözü, çalışmadan elde edilen rahatlığın gerçekte bir rüya gibi geçici ve ulaşılamaz olduğunu, ancak emek ve çalışmayla elde edilen rahatlığın kalıcı ve gerçek olduğunu söylüyor.

Çalışmak, insan hayatının temel bir unsurudur. İnsan, çalışarak ihtiyaçlarını karşılar, kendini geliştirir ve topluma katkıda bulunur. Çalışmak, insana özgüven ve tatmin duygusu verir. Çalışmadan elde edilen rahatlık ise geçici ve sahte bir tatmin duygusu verir.

Çalışmadan rahat yaşamak, birçok zorluğu beraberinde getirir. Çalışmayan insan, maddi sıkıntılar yaşar, başkalarına bağımlı hale gelir ve özgüvenini kaybeder. Ayrıca, çalışmadan geçen zaman boşa harcanmış bir zaman gibidir ve insanda pişmanlık duygusu yaratabilir.

Emek ve çalışmayla elde edilen rahatlık ise kalıcı ve gerçek bir rahatlıktır. Çalışarak elde edilen maddi kazanç, insana özgüven ve tatmin duygusu verir. Ayrıca, çalışarak yapılan katkılar, insana değerli ve saygın bir kişilik kazandırır.

“Çalışmadan rahat yaşamak, tatlı bir rüya gibidir.” atasözü, bize emeğin ve çalışmanın önemini hatırlatıyor. Çalışmadan elde edilen rahatlığın gerçekte bir rüya gibi geçici ve ulaşılamaz olduğunu, ancak emek ve çalışmayla elde edilen rahatlığın kalıcı ve gerçek olduğunu söylüyor.

Bu atasözünü günlük hayatımızda birçok şekilde uygulayabiliriz. Örneğin:

• Öğrenciler, derslerine çalışarak ve emek vererek iyi bir gelecek için yatırım yapabilirler.
• Yetişkinler, çalışarak ve üreterek ailelerine ve topluma katkıda bulunabilirler.
• Herkes, boş zamanlarını değerlendirerek ve yeni şeyler öğrenerek kendilerini geliştirebilirler.

Sonuç olarak, “Çalışmadan rahat yaşamak, tatlı bir rüya gibidir.” atasözü, bize emeğin ve çalışmanın önemini hatırlatan bir sözdür. Bu atasözünü rehber edinerek, çalışkan ve üretken bir hayat yaşayabiliriz.