MD.1.3.1. Yapma destan türünün özelliklerini sıralar.
MD.1.3.1. Yapma destan türünün özelliklerini sıralar.
a) Yapma destanların şahıslar tarafından oluşturulduğu vurgulanır.
b) Yapma destanların doğal destanlar örnek alınarak yazıldığı ifade edilir.
c) Yapma destanların toplumda iz bırakan bir olay üzerine yazıldığı vurgulanır.
Konu: Yapma Destanlar
Kazanım: MD.1.3.1. Yapma destan türünün özelliklerini sıralar.
Amaç: Öğrencilerin, yapma destanların özelliklerini öğrenerek, bu türdeki eserleri doğru bir şekilde değerlendirebilmelerini sağlamaktır.
Öğrenme Hedefleri:
- Öğrenciler, yapma destanların özelliklerini öğreneceklerdir.
- Öğrenciler, yapma destanları doğal destanlar ile karşılaştırabileceklerdir.
- Öğrenciler, yapma destanları topluma etkileri açısından değerlendirebileceklerdir.
Öğrenme Etkinlikleri:
Giriş: Öğretmen, öğrencilere yapma destanların ne olduğunu ve hangi türleri olduğunu tanıtabilir. Ardından, yapma destanların özelliklerini tartışarak konuyu özetleyebilir.
Ana Fikir: Öğrenciler, gruplar halinde farklı yapma destanları inceleyebilirler. Öğrenciler, bu destanları incelerken, aşağıdaki soruların cevaplarını arayabilirler:
- Destanın adı nedir?
- Destanın yazarı kimdir?
- Destanın konusu nedir?
- Destanın geçtiği yer ve zaman nedir?
- Destanın hangi değerlere vurgu yaptığı nedir?
Sonuç: Öğrenciler, grup çalışmaları sonucunda elde ettikleri bulguları sınıfla paylaşabilirler. Ardından, öğretmen, öğrencilerin bulgularını tartışarak, yapma destanların özelliklerini vurgulayabilir.
Değerlendirme: Öğrencilerin öğrenmelerini değerlendirmek için, aşağıdaki etkinliklerden yararlanılabilir:
- Yapma Destan Kompozisyonu: Öğrenciler, araştırdıkları yapma destanı hakkında bir kompozisyon yazabilirler.
- Yapma Destan Tartışması: Öğrenciler, yapma destanların özelliklerini tartışan bir tartışma yapabilirler.
Yapma Destanların Özellikleri
Yapma destanlar, halk edebiyatında yer alan doğal destanlar gibi değildir. Doğal destanlar, halk arasında yüzyıllar boyunca sözlü olarak anlatıldıktan sonra yazıya geçirilmiştir. Yapma destanlar ise, genellikle bir şair veya yazar tarafından belirli bir olay veya kahraman üzerine yazılmıştır.
Yapma destanların özellikleri şunlardır:
- Yazarı bellidir.
- Yazıya geçirilme tarihi bellidir.
- Halk arasında yüzyıllar boyunca anlatılma yoluyla oluşmamıştır.
- Doğal destanlar gibi epik nitelikler taşımayabilir.
Yapma Destanlar ve Doğal Destanlar Arasındaki Farklar
Yapma destanlar ile doğal destanlar arasındaki temel farklar şunlardır:
Özellik | Yapma Destanlar | Doğal Destanlar |
---|---|---|
Yazarı bellidir. | Evet | Hayır |
Yazıya geçirilme tarihi bellidir. | Evet | Hayır |
Halk arasında yüzyıllar boyunca anlatılma yoluyla oluşmuştur. | Hayır | Evet |
Epik nitelikler taşır. | Bazen taşır | Genellikle taşır |
Yapma Destanların Topluma Etkileri
Yapma destanlar, toplumda önemli bir yere sahiptir. Bu destanlar, topluma tarihsel, kültürel ve sosyal yönden önemli bilgiler aktarır. Ayrıca, toplumda birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirmeye, milli değerleri korumaya ve gelecek kuşaklara aktarmaya yardımcı olur.
Örneğin, Ferhat ile Şirin ve Leyla ile Mecnun destanları, aşkın ve sevginin güzelliğini anlatan, toplumda önemli bir yere sahip olan yapma destanlar arasındadır. Bu destanlar, toplumda aşk ve sevgi duygularının gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Sonuç olarak yapma destanlar, Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan bir türdür. Bu destanlar, topluma tarihsel, kültürel ve sosyal yönden önemli bilgiler aktarır. Ayrıca, toplumda birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirmeye, milli değerleri korumaya ve gelecek kuşaklara aktarmaya yardımcı olur.
Yapma Destanların Özellikleri
Yapma destanlar, toplumda iz bırakan olaylar üzerine yazılan ve genellikle doğal destanlardan örnekler alınarak oluşturulan hikayelerdir. Bu tür hikayeler genellikle şahıslar tarafından oluşturulur ve toplumun kültürel birikimine katkıda bulunur. İşte yapma destanların bazı özellikleri:
1. Şahıslar Tarafından Oluşturulur
Yapma destanlar, genellikle bireyler veya topluluklar tarafından oluşturulur. Bu kişiler, toplumdaki olayları, kahramanları veya mitolojik figürleri temel alarak kendi hikayelerini yaratırlar. Bu yönüyle yapma destanlar, bireylerin hayal gücüne ve yaratıcılığına dayanır.
2. Doğal Destanlardan Etkilenir
Yapma destanlar, doğal destanlardan esinlenerek yazılır. Doğal destanlar, genellikle mitolojik veya kahramanlık hikayelerini anlatan ve sözlü geleneklerle nesilden nesile aktarılan hikayelerdir. Yapma destanlar, bu doğal destanları referans alarak kendi öykülerini oluşturur ve toplumun kültürel mirasına yeni katkılarda bulunur.
3. Toplumda İz Bırakan Olaylara Odaklanır
Yapma destanlar, genellikle toplumda önemli bir yeri olan olaylar üzerine yazılır. Bu olaylar, tarihî, mitolojik veya efsanevi olabilir. Yapma destanlar, bu olayları farklı bir bakış açısıyla ele alarak toplumun belleğine ve kültürel kimliğine katkıda bulunur. Bu yönüyle yapma destanlar, toplumun kolektif hafızasının bir parçası haline gelir.
Sonuç olarak yapma destanlar, toplumun kültürel birikimine katkıda bulunan ve toplumda iz bırakan olayları konu alan hikayelerdir. Şahıslar tarafından oluşturulan bu destanlar, doğal destanlardan etkilenerek yazılır ve toplumun belleğine yeni katkılarda bulunur. Yapma destanlar, insanların hayal gücünü ve yaratıcılığını yansıtırken aynı zamanda toplumun ortak hafızasının bir parçası haline gelir.