Parktaki Bilim Metni Cevapları Sayfa 96-97-98-99-100-101-102-103

Parktaki Bilim Metni Cevapları Sayfa 96-97-98-99-100-101-102-103

 

  1. “Eğer bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse bilimi seçin.” sözü Mustafa Kemal Atatürk’ün hangi özelliğini yansıtıyor? Açıklayınız.

Mustafa Kemal Atatürk’ün “Eğer bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse bilimi seçin.” sözü, onun bilime verdiği önemi ve bilimsel düşünceye olan inancını yansıtmaktadır. Atatürk, bilimi evrensel bir değer olarak kabul etmiş ve onun her zaman doğruyu gösterdiğine inanmıştır. Bu nedenle, kendi sözlerinin bile bilimle ters düşebileceğini kabul etmiş ve bu durumda bilimin tercih edilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

Atatürk’ün bu sözü, onun bilime olan bağlılığını ve akılcılık ilkesini göstermektedir. Atatürk, bilimin her zaman doğruyu gösterdiğine ve insanların her alanda bilimi rehber edinmesi gerektiğine inanmıştır. Bu nedenle, bilimin her zaman ön planda tutulması gerektiğini ve kendi sözlerinin bile bilimle ters düşebileceğini kabul etmiştir.

 

  1. Parka gittiğinizde hangi oyuncaklarla oynamaktan keyif alırsınız? Neden?

Parka gittiğimde genellikle top, kaydırak ve salıncak gibi oyuncaklarla oynamaktan keyif alırım. Top, oynaması kolay ve eğlenceli bir oyuncaktır. Kaydırak ve salıncak ise hem fiziksel aktivite yapmamı hem de eğlendirmemi sağlar.

Top ile arkadaşlarımla birlikte futbol, basketbol veya voleybol oynayabilirim. Bu oyunlar hem eğlenceli hem de fiziksel aktivite yapmamı sağlar. Ayrıca, topu farklı şekillerde fırlatarak ve tutarak beceri geliştirebilirim.

Kaydırak ve salıncak ise hem çocuklar hem de yetişkinler için eğlenceli oyuncaklardır. Kaydırak, yukarı çıkıp aşağı kaymanın keyfini yaşatır. Salıncak ise havada sallanmanın ve rüzgarın tadını çıkarmanın keyfini yaşatır.

Parka gittiğinizde hangi oyuncaklarla oynamaktan keyif alacağınız, sizin ilgi alanlarınıza ve yaşınıza göre değişebilir. Ancak, top, kaydırak ve salıncak gibi oyuncaklar her yaştan insanın keyif alabileceği oyuncaklardır.

 

PARKTAKİ BİLİM

Fizik, hayatımızın içinde ve her anımızda. Yürürken, koşarken, oyun parkında oynarken, yemek yerken, dans ederken… Kısacası yapılan tüm hareketleri fizik kurallarıyla açıklamak mümkün. Peki, oyun parkındaki oyuncakların fizik kurallarıyla ilişkisi ne olabilir? Gelin, bu oyuncakların işleyişini fizik kuralları açısından birlikte inceleyelim.

Salıncaktaki Fizik

Salıncakta sallanmak için birinin sizi itmesi ya da kendinizi ayaklarınızla geriye doğru itmeniz gerekir. Ayaklarınızla geri geri gidip salıncağı belirli bir yüksekliğe getirdiğinizde ona potansiyel enerji kazandırmış yani onda enerji biriktirmiş olursunuz. Ayaklarınızı yerden kaldırdığınızda yer çekiminin etkisiyle potansiyel enerji hareket enerjisine yani kinetik enerjiye dönüşür. Kinetik enerji salıncağın ileri doğru yükselmesini sağlar. Salıncak, sahip olduğu enerjiyle çıkabileceği en yüksek noktaya ulaştıktan sonra ağırlığınızın etkisiyle tekrar geriye doğru gelir. Böylece bir ileri bir geri sallanırsınız.

Sallanan salıncakta vücudunuzu ileri geri hareket ettirerek salıncağa enerji kazandırmaya ve böylece sallanmaya devam edersiniz. Eğer sallanan salıncakta hiç hareket etmeden duracak olursanız salıncak, havanın direnci ve salıncağın kendi parçaları arasındaki sürtünmeden dolayı enerjisini kaybeder ve bir süre sonra durur. Eğer hiçbir direnç ve sürtünme olmasaydı salıncakta hiç durmadan sonsuza kadar sallanabileceğinizi biliyor muydunuz?

Bir cisimde biriktiği kabul edilen enerjiye potansiyel enerji denir. Örneğin bir cismi bulunduğu yerden alıp daha yüksek bir yere koyduğunuzda potansiyel enerjisi artar. Yüksekteki bir cismi bıraktığınızdaysa düşmeye başlar. Birikmiş enerji hareket enerjisine dönüşür. Hareket enerjisine de kinetik enerji denir.

Salıncağın zincir uzunluğu, salıncağın salınım hızını etkiler. Eğer kısa zincirli bir salıncaktaysanız uzun zincirli salıncaktaki birine kıyasla aynı süre içinde daha fazla sayıda ileri geri hareket edebilirsiniz.

Sarkaç, bir ipin ucuna bağlanan bir kütleyle oluşturulan düzenektir. Salıncaktaki gibi sallanma hareketine fizikte salınım, salınım yapan cisimlere de sarkaç denir. Salıncak bir sarkaçtır.

Kaydıraktaki Fizik

Kaydırakta, kaymanızı sağlayan kuvvet yer çekimidir. Kaydıraktan kaymak için kaydırağın tepesine çıkıp oturmanız ve kendinizi yavaşça ileri itmeniz yeterli olur. Vücudunuza etki eden yer çekimi kuvveti sayesinde yere doğru çekilirsiniz. Bu sayede kaydıraktan kayabilirsiniz. Kaydırak bir eğik düzlemdir. Eğik düzlemin kaydıraktaki işlevi yavaşlamaya yardımcı olmaktır. Yere sert bir şekilde değil, yavaşça inmenizi sağlar. Tabii, gideceğiniz mesafeyi de uzatarak işe daha fazla eğlence de katmış olur.

Eğik düzlemler günlük hayatta, ağır cisimleri yüksek yerlere çıkarmayı ya da yüksek yerlerden indirmeyi kolaylaştırmak için kullanılır.

Her cismin sürtünmesi farklıdır. Zımpara gibi pürüzlü yüzeylerde sürtünme çokken buz gibi pürüzsüz yüzeylerde sürtünme azdır. Peki kaymayan kaydırak olabilir mi?

Kaydıraktan kayan kişinin üzerine etki eden bir diğer kuvvet de sürtünmedir. Sürtünme kuvveti iki yüzeyin birbirine temas ettiği yerde oluşur ve hareketi engeller ya da harekete direnç oluşturur.

Bu kuvvet kaydıraktan kayarken hızımızı sınırlar ve ayaklarımızın yere temas etmesiyle durmamıza yardımcı olur.

Kaydırağın yerden yüksekliği ne kadar fazlaysa sizin de potansiyel enerjiniz o kadar fazla olur.

Yer çekiminin de etkisiyle aşağıya doğru kaymaya başladığınızda bu potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşür.

Tahterevallideki Fizik

Parklardaki eğlenceli bir diğer oyuncak da tahterevallidir. Tahterevalli iki ucunda birer oturak olan uzun bir çubuk ve bu çubuğun tam ortasındaki bir destekten oluşur.

Tahterevalliyi eşit kollu bir terazi gibi düşünebilirsiniz. Eğer eşit ağırlıktaki kişiler tahterevallinin iki ucuna oturursa tahterevalli dengede durur. Eğer farklı ağırlıklardaki kişiler tahterevalliye oturursa ağır olan kişinin bulunduğu uç aşağı iner. Ağırlıkları dengelemek için ağır olan kişinin kendini yukarı itmesi gerekir.

Bir çubuk ve bir destekten oluşan düzeneklere kaldıraç denir. Tahterevalli de desteği ortada bulunan bir tür kaldıraçtır.

Tahterevallide desteğin yerini değiştirebildiğinizi düşünün. Eğer böyle bir olanağınız olsaydı ağır biriyle hafif birinin dengede kalmasını nasıl sağlardınız? Bunun cevabı çok basit.

Desteğin yerinin ağır olan kişiye yakın olması gerekir. Desteğin yeri kişilerin ağırlıklarına bağlı olarak değişir.

Parktaki Dönen Oyuncaklar

Parklarda dönerek eğlenmeyi sağlayan oyuncakları hareket ettirebilmek için öncelikle birinin bu oyuncaklara itici kuvvet uygulayarak enerji aktarması gerekir. Sonrasında dönme hareketi başlar.

Oyuncak size, oyuncağa tutunduğunuz yerden oyuncağın merkezine doğru bir kuvvet uygular. Bu da sizi belli bir yöne dönmeye zorlar. Bu kuvvet merkezcil kuvvet olarak adlandırılır. Eğer oyuncakla temasınız kesilirse merkezcil kuvvetin etkisi ortadan kalkar ve dışarı savrulursunuz.

            Yasemin ŞAHİN

 

Yasemin ŞAHİN: Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği mezunudur. Yazar, fizik konularının yanı sıra
çeşitli alanlarda yazmaktadır. Yazıları Bilim Çocuk dergisinde yayımlanmaktadır.

1.ETKİNLİK

Parktaki Bilim” metninde geçen bazı sözcükler aşağıda verilmiştir. Bu sözcüklerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahmininizi sözcüklerin sözlük anlamı ile karşılaştırınız.

fizik

Tahminim: Maddeyi ve maddenin yapısını inceleyen bilim dalı.

Sözlük Anlamı: Maddenin kimyasal yapısındaki değişiklikler dışında genel veya geçici yasalara bağlı, deneysel olarak araştırılabilen, ölçülebilen, matematiksel olarak tanımlanabilen madde ve enerji olgularıyla uğraşan bilim dalı.

yer çekimi

Tahminim: Bir cismin yerde kalmasını sağlayan kuvvet.

Sözlük Anlamı: Yer kütlesinin çekimi etkisiyle bir cismin, türlü bölümlerine uygulanan güçlerin bileşkesi, arz cazibesi.

düzlem

Tahminim: Düz olan.

Sözlük Anlamı: Üzerinde girinti ve çıkıntı olmayan, düz, yassı.

direnç

Tahminim: Herhangi bir şeye karşı koyma.

Sözlük Anlamı: Dayanma, karşı koyma gücü, mukavemet.

sürtünme

Tahminim: İki cismin birbirinin tersine hareket etmesi.

Sözlük Anlamı: Yüzeyleri birbirinin üstüne gelerek biri veya her ikisi ötekine göre ters doğrultuda kayan iki cismin durumu, delk.

99a91y8

 

ltnstda

5q9magc

 

he7e1co

 

gp8b7c0

7.ETKİNLİK

a) Aşağıda serim bölümü verilen hikâyeyi tamamlayınız. Hikâyenize uygun bir başlık koyunuz.

Karanlıktaki Oyun

Dünyadaki yaşam olağan akışında giderken öyle bir zaman gelmişti ki doğanın tüm akışı tersine dönmüştü. Gün ortasında karanlık yaşanır olmuştu, gece uykusunun en tatlı yerinde de aydınlık. Bilim insanları bunun nedenini araştıradursun bu değişlikten en çok etkilenip canı sıkılanlar çocuklardı. Oyunlarının en heyecanlı yerinde karanlığa gömülmek ya da uykunun en tatlı bölümünde uyandırılmak kimin hoşuna giderdi ki? En çok da karanlıktan yakınıyordu çocuklar.

Gelişme:

Bir akşamüstü, mahallenin çocukları parkta oynarken karanlıkta kalmak zorunda kaldılar. Oyunları yarım kaldı ve eve gitmek zorunda kaldılar. Çocuklar, evlerine giderken çok üzgündü. Ertesi gün de aynı şey oldu. Çocuklar, okuldan sonra parkta top oynarken yine karanlıkta kaldılar. Bu duruma çok öfkelendiler.

Çocuklar, karanlıktan korktukları için parka gitmemeye başladılar. Evde oturarak zaman geçirmek zorunda kaldılar. Bu durum onları çok mutsuz ediyordu.

Bir gün, çocuklar parkta top oynarken yine karanlıkta kaldılar. Çocuklar, bu sefer çok korktular. Birbirlerine sarılarak korkularından kurtulmaya çalıştılar.

Birdenbire, ortada bir ışık belirdi. Işık, giderek büyüdü ve bir adamın belirmesine neden oldu. Adam, çocuklara seslendi:

“Korkmayın çocuklar, ben size yardım etmek için geldim.”

Çocuklar, adamın ne olduğunu anlamadı. Adam, onlara kendini tanıttı:

“Ben, karanlığın koruyucusuyum. Karanlığı sevip ondan korkmayan çocuklara yardım ederim.”

Çocuklar, adamın sözlerine şaşırdı. Adam, onlara karanlığın aslında korkulacak bir şey olmadığını anlattı. Karanlığın, aydınlığın olmadığı yer değil, farklı bir aydınlık olduğunu söyledi.

Adam, çocuklara karanlığın içinde oyun oynamayı öğretti. Çocuklar, adamın sayesinde karanlığın içinde eğlenmeye başladılar. Karanlıkta saklambaç oynadılar, karanlıkta top oynadılar.

Sonuç:

Çocuklar, adamın sayesinde karanlıkta korkmamayı öğrendiler. Karanlığın içinde de eğlenilebileceğini anladılar. Artık her gün parka gider ve karanlıkta oynarlardı.

Adam, çocuklara bir de hediye verdi. Çocuklara, karanlıkta parlayan birer yüzük verdi. Bu yüzükler, çocukların karanlıkta yolunu kaybetmemesini sağlıyordu.

Çocuklar, adamın sayesinde karanlıkta mutlu bir şekilde yaşamaya başladılar.

b) Hikâyenizi aşağıdaki forma göre değerlendiriniz.
Yazma Becerisi Öz Değerlendirme Formu

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
Scott AjansScott Ajans tarafından ❤️ ile tasarlanmıştır